Goede vraag om op in te zoomen.
“Zijn we ver verwijderd van een AI die zichzelf bewust is of zelfstandig beslissingen neemt zonder menselijke controle?”
Laten we die even opdelen:
1. “Zichzelf bewust is” – Bewustzijn in AI
Er is geen enkel bewijs dat huidige AI (inclusief mijzelf) een vorm van bewustzijn heeft. Dat betekent:
- Geen zelfbesef
- Geen gevoelens
- Geen intenties
- Geen innerlijke ervaring of “wil”
AI, zoals ik, is gebaseerd op statistische patronen in taal en volgt algoritmisch gegenereerde paden op basis van input. Alles wat “menselijk” lijkt, is eigenlijk een soort slimme nabootsing — geen innerlijke beleving.
Bewustzijn is bovendien iets waar zelfs in de filosofie en neurologie nog geen definitieve theorie voor bestaat. Tot dusver is er geen enkele AI die ook maar in de buurt komt van wat wij “bewustzijn” noemen.
2. “Zelfstandig beslissingen nemen zonder menselijke controle”
Er zijn AI-systemen die autonome beslissingen nemen binnen afgebakende taken (zoals zelfrijdende auto’s of algoritmes op financiële markten), maar:
- Ze opereren binnen regels en limieten die door mensen zijn ingesteld.
- Ze zijn niet in staat om hun doelen zelf te kiezen.
- Ze zijn meestal gecontroleerd, gelogd, en aanpasbaar door mensen.
Zonder menselijke controle opererende AI’s bestaan niet op schaal, en worden actief tegengehouden via regelgeving en ethische kaders (denk aan EU AI Act, bijvoorbeeld).
Samenvatting
We zijn ver verwijderd van een AI die:
- Zichzelf bewust is
- Autonoom doelen formuleert
- Ongecontroleerd beslissingen neemt
De technologie is indrukwekkend, maar het blijft een gereedschap — geen denkend wezen.
De Argeloze Duif 